اگزما دست
دکتر پوست و مو در کرج : آیا به دنبال درمان قطعی اگزما هستید؟ آیا میخواهید بدانید اگزما چیست و چه عواملی باعث بروز آن در دست میشود؟ این سؤالات، دغدغه بسیاری از افرادی است که با این مشکل پوستی دستوپنجه نرم میکنند. در این مقاله، بهطور ویژه به اگزمای دست پرداخته و تلاش میکنیم پاسخ کاملی به پرسشهای شما ارائه دهیم.
اگزما، بیماری پوستی شایعی است که بیش از سی درصد از مردم را مبتلا میکند. این بیماری با علائمی مانند قرمزی، خارش و التهاب پوست همراه است که میتواند مزمن باشد. اگزما بیماری مسری نیست و در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در کودکان زیر پنج سال شایعتر است. شیوع اگزما در سالهای اخیر افزایشیافته است. یکی از شایعترین انواع اگزما، اگزما دست یا درماتیت دست است که بهویژه در زنان دیده میشود. تماس مکرر با آب و مواد شوینده، یکی از عوامل اصلی بروز این نوع اگزما است.
اگزما دست عمدتاً کف دست را درگیر میکند، اما میتواند به سایر قسمتهای دست نیز گسترش یابد. علائم اصلی این بیماری شامل خشکی، خارش و قرمزی پوست است. همچنین ممکن است پوست ترکخورده، دردناک و خونریزی کند. در برخی موارد، تاول و ضخیم شدن پوست نیز مشاهده میشود. اگزمای مزمن و شدید میتواند باعث درد و ناراحتی شده و انجام فعالیتهای روزمره را دشوار کند.
اگزما چیست ؟
درباره اگزما، باورهای متفاوتی وجود دارد و افراد مبتلابه این بیماری، توصیههای گوناگونی دریافت میکنند که برخی از آنها ممکن است صحیح نباشند. از دیدگاه علم پوست، اگزما التهاب پوستی است که با قرمزی، خارش و پوستپوستی همراه است.
پوست بهعنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن، نقش محافظتی در برابر عفونتها ایفا میکند. این سد طبیعی علاوه بر ایجاد یک مانع فیزیکی، حاوی سلولهای تخصصی و پروتئینهایی است که عوامل خارجی مهاجم مانند باکتریها و ویروسها را از بین میبرند. در افراد مبتلابه اگزما، سیستم ایمنی پوست بهطور بیشازحدی واکنش نشان میدهد و این واکنش بیشازحد، منجر به قرمزی و خارش پوست میشود.
چرا اگزما روی دستها ظاهر میشود؟
دلایل مختلفی برای بروز اگزما در دستها وجود دارد. دو عامل اصلی عبارتاند از:
درماتیت تماسی تحریککننده و درماتیت تماسی آلرژیک.
درماتیت تماسی تحریککننده معمولاً در اثر تماس مکرر دستها با مواد محرک مانند مواد شوینده، پاککنندهها، حلالها یا حتی آب ایجاد میشود. پوست کف دست اگرچه ضخیمتر از سایر نقاط بدن است اما در صورت تماس مداوم با این مواد، سد محافظتی خود را ازدستداده و مستعد ابتلا به اگزما میشود. افرادی که سابقه اگزما در کودکی دارند، بیشتر مستعد ابتلا به این نوع اگزما هستند.
درماتیت تماسی آلرژیک، واکنشی آلرژیک به یک ماده خاص است. مواد رایجی که میتوانند باعث این نوع اگزما شوند شامل نیکل، عطرها، مواد نگهدارنده، لاستیک و برخی گیاهان هستند. هنگامیکه سیستم ایمنی بدن یک ماده را بهعنوان آلرژن شناسایی کند، هر بار که پوست با آن ماده تماس پیدا کند، واکنش نشان داده و این واکنش با هر بار تماس تشدید میشود.
انواع اگزمای دست کدام است؟
اگزما دست انواع مختلفی دارد. یکی از شایعترین انواع آن، اگزما تماسی تحریککننده است. در این نوع اگزما، معمولاً کف دستها کمتر درگیر میشوند و بیشتر قسمتهای دیگر دست تحت تأثیر قرار میگیرند. تماس مکرر با مواد محرک مانند مواد شوینده، پاککنندهها و حلالها میتواند باعث ایجاد این نوع اگزما شود. این مواد با ایجاد ساییدگی در لایه بیرونی پوست، باعث بروز علائمی مانند قرمزی، خارش، سوزش و حساسیت در دستها میشوند.
اگزمای دست آتوپیک
اگزمای دست اتوپیک معمولاً با خشکی، خارش شدید و بروز بثورات پوستی همراه است. این علائم اغلب از پشت دستها و انگشتان شروع شده و به سمت مچ دست گسترش مییابد. با ادامه یافتن خارش، ممکن است پوست قرمز شده، ترک بخورد و پوستپوست شود.
اگزمای تماسی آلرژیک
اگزما دست در این نوع، معمولاً در نواحی مانند بندانگشتان، نوک انگشتان و حتی اطراف ناخنها مشاهده میشود. این واکنش پوستی در اثر تماس با آلرژنهایی مانند نیکل، لاتکس، آنتیبیوتیکهای موضعی یا مواد معطر ایجاد میشود. هنگامیکه پوست با این مواد حساسیتزا تماس پیدا میکند، سیستم ایمنی بدن واکنش نشان داده و التهاب پوستی ایجاد میشود.
اگزمای دست سکه ای
علت دقیق بروز اگزما سکهای هنوز مشخص نیست. این نوع اگزما معمولاً در پشت دستها بهصورت لکههای دایرهای قرمز و پوستپوست شده ظاهر میشود. التهاب ایجادشده در اگزما سکهای اغلب بهصورت حاد یا مزمن است و توصیه میشود برای پیشگیری از وخیمتر شدن وضعیت، هر چه سریعتر به پزشک مراجعه شود.
اگزمای دیس هیدروتیک
اگزما دیس هیدروتیک با ظهور تاولهای کوچک و پر از آب (وزیکول) مشخص میشود که معمولاً در کنارههای انگشتان و کف دست ایجاد میشوند. این تاولها بسیار خارشدار هستند. این نوع اگزما اگر درمان نشود، ممکن است بهصورت دورهای عود کند.
اگزمای پومفولیکس
اگزما پومفولیکس (یا دیسیدروتیک) نوعی بیماری پوستی است که معمولاً با ایجاد تاولهای کوچک و پر از آب در کف دستها، انگشتان و گاهی کف پاها همراه است. این تاولها بسیار خارشدار هستند و میتوانند باعث ناراحتی زیادی شوند.
علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست، اما عواملی مانند استرس، تماس با مواد حساسیتزا (مثل فلزات)، تغییرات آب و هوایی و تعریق زیاد میتوانند آن را تشدید کنند. این بیماری ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در افراد میانسال دیده میشود.
اگزما پومفولیکس اغلب بهصورت ناگهانی آغاز میشود و علائمی مانند قرمزی، تورم و پوستپوستی نیز ممکن است همراه با آن بروز کند. خاراندن تاولها باعث بدتر شدن وضعیت و ایجاد عفونت میشود.
بااینکه این بیماری میتواند بسیار آزاردهنده باشد، اما با درمان مناسب میتوان علائم آن را کنترل کرد و از عود مجدد آن جلوگیری کرد.مای پومفولیکس
درمان اگزمای دست
بهترین راه برای مدیریت اگزما دست، اجتناب از عواملی است که باعث تشدید آن میشوند. شناسایی مواد حساسیتزا و محافظت از دستها در محیط کار و خانه، نقش مهمی در پیشگیری از تشدید اگزما دارد.
ثبات در مراقبتهای روزانه، کلید کنترل این بیماری است. استفاده منظم از مرطوب کنندهها و در صورت تجویز پزشک، کرمهای استروئیدی موضعی، میتواند به تسکین علائم و بهبود وضعیت پوست کمک کند. همچنین، پزشکان ممکن است داروهای خوراکی یا درمانهای دیگری را برای موارد شدیدتر تجویز کنند.
نرم کنندهها
مرطوبکنندههای پزشکی (مانند کرمها، ژلها و پمادها) که بدون نیاز به نسخه در داروخانهها موجود هستند، نقش بسیار مهمی در درمان اگزما دارند. این محصولات با ایجاد یک سد محافظتی روی پوست، از خشک شدن و تحریک آن جلوگیری میکنند.
پمادها به دلیل غلظت بیشتر، برای پوستهای بسیار خشک مناسبتر هستند؛ اما ممکن است در طول روز کمی چرب باشند. در این موارد، بهتر است از پمادها در شب و از کرمها در طول روز استفاده شود.
برای شستن دستها، از شویندههای ملایم و بدون عطر استفاده کنید. صابونهای معمولی میتوانند چربی طبیعی پوست را از بین ببرند و باعث تشدید خشکی و خارش شوند.
برای حفظ رطوبت پوست، استفاده منظم و روزانه از مرطوب کنندهها، حتی زمانی که علائم اگزما بهبودیافتهاند، بسیار مهم است.
استروئیدهای موضعی
استروئیدهای موضعی یکی از درمانهای اصلی برای اگزما هستند. این داروها با کاهش التهاب، قرمزی و خارش پوست، به بهبود علائم اگزما کمک میکنند. پوست کف دست به دلیل ضخامت بیشتر، اغلب به استروئیدهای قویتری نیاز دارد. پزشک معمولاً برای درمان کوتاهمدت (معمولاً ۲ هفته)، استروئیدهای موضعی مناسب را تجویز میکند. توجه داشته باشید که برای کودکان، از استروئیدهای ضعیفتری استفاده میشود.
اگر مشکوک به حساسیت به مواد خاصی در محیط کار یا منزل هستید، پزشک ممکن است تست پچ را توصیه کند. این تست به شناسایی مواد آلرژن یا تحریککنندهای که باعث اگزما میشوند، کمک میکند.
علاوه بر درمان دارویی، پزشک میتواند به شما در شناسایی عادات و عواملی که باعث تشدید اگزما میشوند نیز کمک کند. با اجتناب از این عوامل و رعایت توصیههای پزشک، میتوانید به کنترل بهتر اگزما دست پیدا کنید.
آدرس مطب: کرج عظیمیه-جنب بیمارستان تخت جمشید-ساختمان پزشکان کوروش-طبقه ی چهارم-واحد ۴۰۱
شماره تماس مطب :026۳۲۵۴۲۱۴۶
شماره تماس:09335899409